NIRE AMONA ELENII

"NIRE AMONA ELENI"

Nire amona Eleni, Piascan bizi zen, Kantabriako herritxo batean. 15 urte zituelarik Iruñera etorri zen bizitzera bere gurasoekin. Orain bere istorio miresgarri eta polita kontatuko dizuet berari egindako elkarrizketa honen bidez asko miresten eta asko maite dut.

Nire amona 1939.urtean jaio zen, Kantabrian Piascan. Txikitatik Eleni oso bihurria izan zen horregatik, goitizen bat jarri zioten: “la fiebre Malta”

Orain nire amonaren bihurrikeri batzuk kontatuko dizuet:

• Egun batean, nire amona bere lagunekin zegoen eta mutil baten urtebetetze festara zihoazen. Gailetak bakarrik mutilei emango zietela esan zietenean, planeatu zuten urteak betetzen zituena gauzen bila joaten zenean erasotuko zutela. Mutikoa hartu eta gerritik soka batekin lotu zuten tendedero batetik 3 metroko altueran. Beste mutiko batzuek hura ikusi eta neskak izan zirela zekiten, askatzean lurrera erori eta zartako bat hartu zuen eta kamiseta hautsi.
• Nire amonak gauean hilerrira joateko beldurra zeukan. Behin bere lagun neska batzuekin joan zen eta zuhaitz batera igo ziren. Zuhaitzetatik, frutak botatzen zituzten, adibidez: aranak, gereziak… Eta hauek kamisetan biltzen zituzten eta denak jaten zituzten.
• Nire amonak dantzaldi batean zegoen eta mutil ilehori bat hurbildu zitzaion eta hau esan zion:

-Oso gustuko zaitut, neska kursia zara.

Orduan Elenik besoak gurutzatuta “kursi zure ama eta zure ahizpa!” esan zion. Biharamunean, nire amonaren familiaren herritik itzultzean joan ziren merkatura Potesen eta ilehoria ikusi zuen zaldi eulitsu baten gainean eta barre pixka bat egiteko zera esan zion:

-Kaka egin duzu gainean?

-Ez, zer ba?- mutilak

-Ipurdia euliz josia duzu eta!

Mutila oso gorri jarri zen nire amona eta bere lagunak barrez lehertzen ziren bitartean.

BERAREN LANA

Nire amonak eskolara joaten zen. Baino ere gurasoei lanak egiten laguntzen zion.

Beraren irakaslea uzten zion  nire amonari goizago ikastolatik ateratzen janaria eramateko bere amari. Nire amonak animali asko zituen ardiak,ahuntzak....

Nire amonak zaintzen zituen eta erditzen zutenean hartzen zuen animali jaioberria eskuekin eta jeisten zen menditik ukuilura arte. eta hor zaitzen zuten.

AITAREN LANA

15 urterekin etorri zen hona bere aitak lanarengatik eta 23 urterekin ezkondu zen. 2 seme izan zituen baita ere.

                                                                                                          

         Beno ba, hau izan da nire amonaren bizitza, niretzat oso interesgarria eta

asko gustatzen zait eta espero dut zuei ere gustoko izatea.

                                                                                              Egilea: Lili Gartzia

                                                                                                           

EUNATE

´´Beti oso giro ona guztien artean``

Azken finean Txantreako gazteria Eunatekoak gara
eta guk eta zuzendaritzakoek aukeratu behar ditugu
gauzak ez bakarrik haiek.

Sarrera:

Kaixo!

Izarne naiz eta elkarrizketa hau niretzat oso interesgarria da ezagun guztiak esaten didatelako Eunate lehen zeukala oso giro ona denarentzat eta orain jaitsi dela.Nik hori ziurtatu nahi dut eta horretarako nire izeba Maitaneri galdera batzuk egingo dizkiot bera gaztea zenean Eunatera joaten zelako.Hori dela eta elkarrizketa hasiko dut:

-Lehen Eunaten inauteriak,Olentzero,... kondizioetan ospatzen ziren?

 Ba badakit lehen Eunaten festak antolatzen zirela baina guk herrian geratzen ginen eta ez ginen joaten.

-Eunaten irakasle batzuk egoera txarretan jartzen ziren?

Inoiz ez,beti oso giro ona izan dugu irakasle guztiekin.Oso jatorrak ziren gurekin.

-Ongi azaltzen zuten irakasleek?

Beti oso ongi irakasten zuten.

-Zegoen giro ona(guztion artean)?

Bai bai beti oso giro ona guztion artean ikasle irakasle eta denon artean.

Eunate bhi ikastetxea.

-Ekintzak egiten ziren?

Bai,oso gutxi baina zerbait bai.

Zer da gehien oroitzen duzuna onerako?

Hamarretakoak afariak giroa..

-Eta txarrerako?

Ezer txarra dena positiboa.

-Betidanik egon dira paretak zuloekin?

Inoiz ez.

-Eta komunak?

Ezta

-Aukeragai bariatuak zeuden?

Bai,letrak zientziak...ezberdinak zeuden.

-Zenbat gaia(asignatura) zeuden?Gutxi gora behera.

Nik uste zazpi edo zortzi.

-Ateraldiak edo kanpaldiak egiten ziren?

Oso gutxi baina bai : aste zuria,..

-Zenbat zeundeten gutxi gora behera klasean?

31 gutxi gora behera.

-Zer aldatuko zenuke Eunatetik?

Ezer ez dena primeran.

-Zu joaten zinenean gimnasio berria zegoen?

Oraindik ez zegoen.

-Patioa 25min edo30min irauten zuen?

25 minutukoa zen patioa.

-Zegoen ikasle abertzaleko gela?

Gela bat zegoen ikasle gela zen eta han erretzen genuen.

-Bullying arazo asko zeuden?

Ez dut ezta bat ezagutu.

-Berriz joango zinen edo beste batera?

Eunatera pentsatu gabe.

-Zure klasekoekin duzu erlazioa?

Bai urtero afariak egiten ditugu.

-Zuzendaritzakoekin arazoak zeuden ekintzak egiteko?

Ez ,beti oso ongi moldatu gara.Beno bakarrik batean.

Izarne Ducay Aldunate

                    

  NIRE AMATXO MAITIA:"laguntzeko prest"

Elkarrizketa hau nire amari egitea erabaki dut berataz gehiago jakiteko eta bizitza osoan pasatu dituen abenturak jakiteko.

Uste dut oso interesgarria izan daitekeela eta irakurtzen duten pertsonei asko gustatu ahal zaiela.

Elkarrizketatua:SONIA AICUA

Galdetzailea:UNAX ADRIAN

GALDERAK:

1-Non bizi zinen txikitan?Eta orain?

 -Txikitan Caparroson bizi nintzen,Caparroso erriberako herri txiki bat da.

 Orain Txantrean bizi naiz munduko parkearen ondoan.

  -Zenbat anai-arreba zenituen?

  

  -Anai-arreba nituen,Sara eta Pedro.

  -Gerra bizi zenuen?

  -Ez,justu jaio nintzenean gerra bukatu zen.

  -Zure familia aberatsa zen?

 -Ez,nire familia ez zen aberatsa baina ere ez zen txiroa.

  

  -Milia egin zenuen?

 -Ez,bakarrik mutilak egiten zuten milia.

  -Zer egiten zenuen aisialdietan?

  

  -Lehenengo etxekolanak egin eta  

   gero  plazara joaten nintzen    

   lagunekin jolastera.

                                                                                                        Caparroso,1996.

  -Zein izan zen lehenengo lana?

 

  - Nire lehenengo lana nekazaria izan zen nire aitari laguntzen.

   

  -Nola ezagutu zinen nire aitarekin?

  

  -Ba,zure aita Errotxapeakoa zen baina asteburuetan Caparrosora joaten zen 

   bere amona ikustera.Egun batean ezagutu ginen eta zure aita enamoratu zen

   eta hilabete bat pasa eta gero eskatu zidan ateratzea berarekin eta ni esan     

   nuen baietz oso guapoa eta atsegina iruditzen zitzaidalako. 

 -Ze urteetan eskondu zinen?

   

  -1990 urtean eskondu ziren nire aita eta ama.

   -Zer nahi zenuen izan txikitan?

  

   -Nik txikitan astronauta izan nahi nintzen.

   

   -Desberdintasunak egon dira zu txikia zinenetik haundia izan zaren arte?

   -Ba seguru baietz baina ez dakit,nik beti oso arduratsua eta langilea izan naiz.

    -Zer botatzen duzu faltan zure herritik?

    -Kanpo usaina,giroa,baina gehien bat hango lagunak, faltan asko botatzen ditut eta.

   -Zer gustatzen zaizu gehiago? Txantrea edo Caparroso?

   -Niri neguan Txantrea gehiago gustatzen zait baina udan aldiz nahiago dut Caparroso.

   -Zein izan zen  zure lagunik hoberena?

   -Nire lagunik hoberena Patricia  zen, orain Iruñan bizi dena.

   -Nola zuten izena  zure ama eta aita?  

   -Nire ama Teresa deitzen zen eta nire aita Pedro-Angel.

     -Zer gogoratzen duzu amataz?

  

    -Oso bihotz onekoa eta oso jatorra zen. Beti laguntzeko prest zegoen nola momentu onetan zegoen       ere bai txarretan. Oso langilea zen eta beti nahi zuena lortzen zuen esforzatzen zelako.

    Pertsonek nekazaritzan aritzen

    -Eta aitaz?

    

   -Nire aita oso jatorra zen eta nahiko farregarria.Beti laguntzeko prest zegoen eta bihotz onekoa           zen.Oso langilea izan da, gogoratzen naiz 76 urteerekin lanean aritzen zela badaezpada egunen         batean gure  familia lanik gabe gelditzen bazen dirua genuela jakinarazteko.

  

    -Animaliren bat gustuko duzu?

    -Bai,dortoka eta txakurra dira gehien gustuko ditudan animaliak.

       

      Dortoka bikotea

   -Zein da zuri gustatzen zaizun  kolorea?

   -Gorria da niri gehein gustatzen zaidan kolorea.

   

    -Eta azkena,zein izan da gehien gustatu zaizun galdera?

    -16 eta 17 dira. Oso interesgarria iruditu zait nire gurasoetaz galdetzea.

  

AMAIERA:

Espero dut elkarrizketa gustuko izatea eta interesgarria iruditzea.

    

ALBOKA

ALBOKA

Alboka aukeratu dut musika tresna eta interesgarria delako .Testu honetan haurkituko duzue albokaren informazioa.

.

NOIZ HASI ZIREN ALBOKA JOTZEN ?

Alboka 1443. urtean hasi zen jotzen Arrasaten eta aintzinan Zinburruna izenarekin ezagutzen zen.

Hemen Jose Mari Bilbao izan zen bere lehenengo agerpena eta ere lehenengo alboka jotzailea izan zen.

ZERK OSATZEN DU ALBOKAK?

Argazki honetan agertzen dira alboka dituen zatiak.

Albokaren zatiak hauek dira:Adar txikia-ahokoa hemen barruan fitiak daude,fitiak dira soinua egiteko behar diren tutuak dira,adar handia soinua ateratzeko hodia da,kanabera tutuak dira notaz aldatzeko erabiltzen diren tutuak dira eta azkenik uztarria dago alboka ez erortzeko.

                                                                                   

NORK IZAN ZEN LEHENENGO ALBOKARIA?

Jose Mari Bilbao izan zen lehenengo albokaria .1443. urtean  Jose Mari Bilbako izan zuen bere lehenengo agerpena Arrasaten.Maurizia Aldeiturriaga,Leon Bilbao Ibarretxe eta Bonifazio Arandiarek egin zuen bere lehenengo agerpena.

Hau Jose Mari Bilbao da Durangaldean alboka  jotzen.

                                         

Hemen Zenauriko albokariak daude haien artean Jose Mari Bilbao,

Maurizia Aldeiturriaga,LeonBilbao Ibarretxe eta Bonifazio Ardiar

daude .                                                                                                

  

SAN FERMINAK

SAN FERMINAK

Hemen idatziko dut san ferminetako informazio pixka bat. 

udaletxeko plaza txupinazo orduan

NOIZ HASI ZIREN?

1592ko uztailaren 7 hasi ziren, Nafarroako hiriburuan, Iruñan.

SU ARTIFIZIALAK

Aste osoan gaueko 11 botatzen dira "ciudadelatik".Egun guztietan 15-25 minutu artean iraunten dute,doanik ikusten dira, baina udaletxeak 24000€ ordaintzen du.
Lehen suak gaztelu plazan botatzen ziren. 

hauek dira su-arifizial batzuk

NORENGATIK SORTU ZEN?

Hau da San Fermin Amies

San Fermin Amiensgatik sortu zen, bera zelako eta delako Iruñeko patroia

NOLA EGIN ZIREN FAMATUAK?

Hasieran oso pertsona gutxi etortzen ziren nafarroko gendea eta gutxi gehiago. Ondoren Ernest Hemingway  idazleak"Fiesta" liburua idatean San Ferminak oso famatuak egin ziren mundu ososan, lehen 190.000 pertsona inguruan etortzen ziren orain 1.000.000 pertsona etortzen dira

Ernest Hemingway

Fiesta liburua

ZEZEN-KORRIDA

Hemen zezen batzuk uzten dituzte kaleetatik,hesitutak,eta bukatzen dira zezen plazan.Korrikan hasi baino lehen 5. 3. eta 1. minutuan euskeraz eta gaztelaniaz abesten zaio San Fermini

 

ERRALDOIAK

Erraldoiak 157 urte dituzte, kiliki, burugogorrak eta zaldikoenkin joaten dira, hori konpartsa da.

Hau da iruñeko konparsa

leku askotara joan dira: sevillako expora, donostira, yamaguchura... nueva yorkera joan zirenean ez zuten amerikakoak eraman tema politikoengatik








Amaia Hernandorena

NIRE AITONA FERNANDO

                                  Nire Aitona Fernando   

Elkarrisketa hau nire aitonari egingo diot bere bizitza esagutzeko.

Nire aitona Fernando deitzen da eta Iruñan bizitzen da nire amonarekin.

Noiz jaio zinen? 

1949, Abenduaren 28an.

Non?

Nik Valtierran jaio nintzen

Zenbat anai arreba dituzu?

Daukak arreba bat, baina ez naiz ongi moldatzen berarekin.

Zertara jolasten zenuen zure lagunekin kalean txikitan?

Nire lagunekin gauza askotara jolasten genuen: txapetara, kaniketara, futbolera, harrapaketara...

Nola zen zure etxea?

Nire etxea oso handia zen, planta bakarrikoa hiru logela eta eskorta handi bat zeukan.

Zenituen animaliak etxean?

Bai, animali asko genituen: oiloak, txerriak, untxiak, txakurrak...

Zer ikasi duzu?

Lehenengo hezkuntza eginuen, solfeoa eta klarinetea ikasi nuen.

Lan egiten zenuen txikitan?

Bai, lan egin nuen etxean animaliak zaitzen eta lurretan barazkiak lantzen.

Ze urtetara hasi zinen lan egiten?            

Nik hasi nintzen lan egiten 14 urtetara.

Non eta zertaz hasi zinen lan egiten?

Nire lehenengo lana Valtierra izan zen lantegi kontserbatan.

Joan zinen soldaduskara?

Bai, nik joan nintzen soldaduskara

Non egin zenuen soldaduska?

Afrikan egin nuen, Aaiunen eta Villa Cisnerosen

Militarrak desfilatzen

Zenbat denbora egon zinen soldaduska egiten?
Nik 14 aste egon nintzen soldaduska egiten.

Zer egiten zenuen soldaduskan?
Guk desfilatzea egiten genuen, ikasi soldaduskaren kamioiak gidatzen eta zaintzak egiten genituen gure materialak zaintzeko.

Ze ordutan altzatzen zineten soldaduskan?
Guk goizeko zortzietan altzatzen ginen korneta batekin.

soldaduskatik etorri zinenean zertara hasi zinen lan egiten?
Nik hasi nintzen ehunezko lantegi batean.

Izan zen zure lan bakarra?
Ez zen izan nire lan bakarra, egon nintzen galdaketa batean, mekanizazioa egin nuen, autobus gidaria izan nintzen eta MIASA lantegi batean egon nintzen erretiratu arte.

Miasako lantegia

Zer adinetara egon zinen lan egiten?
Nik 65 urtetara egon nintzen lan egiten.

Zer egiten duzu orain erretiratua zaudela?
Nik orain bilobak zaintzen ditut eta Valtierran abesten dut koru batean.

Seguitzen duzu zure haurtzarako lagunak izaten?
Bai, segitzen naiz beraiekin ikusten.

Zain duzu zerbait bizitzan egitea?
Bai, bizitza bizi eta nire emaztearekin itsas bidai bat egitean.

Eskerrikasko irakurtzeagatik eta espero dut asko gustatzea.
Agur bero bat.


elkarrizketatzaile: Iker

elkarrizketatua: Fernando

                 

Elkarrizketa amonari

  ELKARRIZKETA AMONARI

 Argazki honetan ikuste da nire amonak, Martina                      

                                       

Entrebista honek amonari egin diot asko maite dudalako,

hemen aurkituko duzue hainbat galderatzo bere bizitzaz,asko gustatu zait egitea, oso jatorra eta ngela Cremonte da.maitagarria da eta.

Bakedano (Urederra)

Noiz eta non jaio zinen ?

 nik 1933.urtean , uztailako 18 jaio nintzen,

 Bakedano izeneko  herrian

 Zenbat anai-arreba dituzu?  izenak emango dizut

Nola deitzen ziren?                                                                         
 Felisa, Encarnación, Marino, Martina, Marcelino,            
Marti Jose eta Satur.

Noiz arte ikasi zenuen ?

 14 urteraino, herriko eskola batean.

 Gainera joaten ginen 60 neska-mutil adin desberdinekoak,

 bakarrik zaintzen zigun irakasle batek…

 Ostrasss... guauu

Noiz eskondu zinen?

  Nik eskondu nintzen 27 urte neukanean

  1960. urtean

Zer sentitu zenuen aitona ikusterakoan ?

 Lehenengo alditan ez nion kasurik egin ….jajaja

geroago berataz maitemindu nintzen.

Zein da gustoko duzun janaria?
  Pufff… maitia nire dena gustatzen zai ,makarroiak,arraina  

  edo barazkiak

  
   Zenbat ume dituzu?
 4 ume izan ditut, baina bizirik bakarrik 2. 

   Zer egiten duzu zure denbora librean?
 Mendira joaten naiz, margotzen dut,legunekin egoten naiz,irakurtzea..

 Non ikasi zenuen hain ondo margotzen ?
 Bizitzak erakutzi dit, orain bai joaten naiz margoketa klaseetara..

 Zein da zure lagun hoberena?
 Lagun asko ditut baina oso hondo eramaten naiz Joakinarekin.

  Zertan egin zenuen lan?
 Nire bizitzan beti gozogintzan egin dut lan, geroago zure amarekin taberna batean lan egin nuen.


 Non egiten zute lan zure gurasoek?
 Nire aitak kamiolaria zen eta nire amak etxean lan egiten zuen.


  Ze kirola gustoko duzu?
Ez dut asko egiten ,baina txikiagoa nintzenean gimnasia gustokoa nuen, orain etxeko bizikletan egoten naiz. 

Angela Cremote da.

 Zein da zure gustoko duzun aktorea?
 aiiii......ia ez dut telebista ikusten....orduan ez dakit...nire uztez 

 Zer ikusten duzu telebistan?
Eguraldia,berriak, ' Amar es para siempre' eta horrelako gauzak


Esan zutaz gustoko dituzun 2 gauza?
  Nire uztez oso ondo marrazten dut, eta gustatzen zait nola sukaldatzen dudan.


Zer alkdatuko zenuke zutaz?
 Beitu gauzak esaten ditut pentsatu gabe eta hori mina egin ahal du...


Ondo zaude teknologia berriekin?
Bai, oso ondo nago, tableta daukat eta...
WhattApp-ak, google eta jolasekin egoten naiz 



Esango zenuen ondo bizi zarela? 
Oso gaizki pasatu dut bizitzan, gerrekin eta nire familia hiltzerakoan.ç
Horain lsaiago nago eta zuekin egotean oso ongi nago.

 Hemen nire aiton-amona 
dago bere 2 semeekin   

Hemen nire osabak daude:Alberto eta Fernando