BIZITZA PASATA

Elkarrizketa hau nire amonei egiten diot zuei informazio berri bat emateko, asko maitatzen diotedalako eta niretzat zelako modu egokiena gai hau buruz hitz egitea.

Agian, berri hau jakinda duzue (nola zen bizitza duela 50 urte), baina testu hau nire amonen bizitzaren buruzkoa da (telebistako kateak, lagunak, ikastaroa, teknología…).

Espero dut zuen gustokoa izatea.
Amona bat, nire amaren partekoa da eta bestea aitarena.

                                          Pilar Avellaneda(Amarena)=P

                                                          

                                         Maria Viaño(Aitarena)=M

- Kaixo amonak, hemen egingo dizuet elkarrizketa, ados?
-Bai,ados,ez dago problemerik.
-Hasi.

-Duela zenbat urte ez zituzten ez ordenagailurik ezta teknologiko gauzak?
-Duela 30 urte inguru ez genituen ezer ez teknologikoki, ez guk, ez inork eta horain, horrela jarraitu behar zuen, noski baietz.

-Bai noski. Bazegoen mugikorrak?Nola ziren?
-Duela asko, ez zegoen, baino gero, agertu ziren lehenengo mugikorrak.
Baziren mota haskotakoak, baina gehien erabiltzen zirenak, ziren teklatuz egindakoak eta pantaila txiki batekin.

-Hori jakinda, zerekin jolasten zenuten?
-Guk geneukan neskato itxurako telaz eta portzelanaz egindako pampin ertain batzuk. Dibertigarriak ziren gurentzako, baina, zoritxarrez eta dembora pasata, zikintzen ziren erraz eta horrez gain ura eman eta apurtzen ziren.
Ere, jolasten genuen lagunekin pilotara...

-Gustatzen zitzaizuen jolastea horrela?
-Ez, gustatu ez, guretzako zen gehiago, zen gure bizitzako momentu hoberenak eta pasatzen genuen ikaragarriz.

-Hango garaian, telebistako zenbat kate zegoen?Eta nola ziren?Gustuko zenituzten?
-Bakarrik bi eta ez genuen gustuko ezer ez, zeren oso dembora gutxi irautzen zuten. Bata (tv1), telediarioak eta gauz gutxi gehiago botatzen zuen eta ez zuen irauntzen ezta 11 ordu.
Bestean (tv2), zen horaindik txarrago, zeren zen kulturaren erlazionatuta (hori nahiko ongi zegoen) baina bakarrik 4 ordu ingurutik irauntzen zen.

                  

                                                     

-Non bizitzen zineten?

-M:Nik Etxabakoitzeko pisu txiki batean.
-P:Ba nik Burladako atiko polit batean.

-Zein eta zenbat lagun zenituzten?
-Genuen lagun asko biek eta ez gara oroitzen nork ziren zehazki, baina dembora gehienetan, anai-arrebekin egoten ginen.
-M:Nik neukan 7 anai-arreba baina dembora pasata, hiltzen joan ziren eta horiekin jolasten joaten nintzen beti.Horain, 3 gelditzen dira eta Galizian daude.
-P:Nik 4 anai-arreba, baino ez dira hil zeren gazteago dira eta beti jolasten haritzen nintzen ere.

-Hango etxeak nola ziren?eta zuenak?
-Baziren adreiluz egindakoak eta harriz, baina nik guk nahiago genuen harriz egindakoak eta pisua ez zena.
-M:Nik, pisu txiki batean bizi nintzen adreiluz egindakoa.
-P:Nik, atiko batean adreiluzkoa.

-Zer jarrera zenituzten gurasoekin?Eta irakaslearekin eta lagunekin?
-M:Nik orokorrez, ondo portatzen nintzen. Gurasoekin beti esaten dutena lehenengoan egiten nuen eta beti laguntzen nuen etxeko lan guztietan. Irakaslearekin, berdin, etxerako lanak beti egiten nuen, azterketak ongi, eta jarrera firmea izaten.
Lagunekin, beti barrezka eta txantxatan negoen.
-P:Nik, berdin, ere ondo egiten nuen lanak orokorrak, jarrera serioa nuen irakaslearekin, aita eta amari laguntzen nieten eta laguneki txantxan, barrezkan eta ondo pasatzen.

-Non ikasten zenuten?
-M:Nik Galizako ikastola rrural batean.
-P:Nik Maria Auxiliadora ikastola handia eta monjekoa.

-Noiz hasi zineten lan egiten?Zertan?Gustuko zenueten?
-Oso goiz hasi ginen lanean, zeren gure bizitza irabazi behar genuen.
-M:Nik 18 urtekin hasi nintzen lanean hotel batean, baina lehenago, hasi nintzen laguntzen nire aita/ama eta hasi nintzen ardiak eramaten. Ez nuen gustuko ezer ez zeren zaila bazen eta lanbide txarra zen diruari begiratzen.
-P:Nik 17 urtekin, hasi nintzen eritzaina izaten eta lehenago laguntzen aita/amaren lanetan. Ez nuen gustuko zeren ez zen lan mota on bat eta gutxi ordaintzen zenuen.

-Zer urtetan ezagutu zenuten zuen emaztei?Nola?
Biek ezagutu genuen gertu bizitzen zirelako eta oso ongi izan genuen ezagutzean nahiz eta batzuetan liskarrak sortu.
-P:Nik pertsonalki ez dut izan emazte on bat baina hori da gai pertsonal bat eta ezin dut esan informazioa hori buruz.

-Zer bezitza nahiago zenuten, modernoa edo garai honekoa edo duela 50 urte ingurukoa?Zergatik?Hori dela eta, gustuko zenukete biek bueltatzeko garai hortara?
-M:Nik nahiago dut bizitza hau, ez bakarrik tv-ren gatik, zeren eta horain ezaugarri gehiaho daude(teknologia, eraikin, objektuak...). Egia da, garai hartan, ez zegoela bideo jokorik eta horrela ateratzen zirela jendea gehiago, baina honetan, bizitza hon bat dut eta familia bat eta ez dut nahi uztea hau dena atzera.
-P:Nik ere. Maitatzen dut nire familiari eta ez dut nahi uztea.
Gainera, tv honetan, ahal dut ikusi kate gehiago eta dembora gehiago ere.

Ikusi duzuenez, hango bizitza, zailagoazen orokorrez:
 teknologia gutxi bazegoen (bakarrik mugikor tekladunak, ordenagailu ez pertsonalak, telebista txikiak eta bi kateekin...), hasi behar zineten lanean oso azkar, bakarrik ahal zenutenjolastu pampinekin eta lagunekin, etxeak harriz eginda...
Baina ere egia da, gauzak onak ere bazeudela zeren ahal zenuen kampoan ondo pasa eta nola ez zegoenez bideojokorik, ezin zen egon biziatua etxean itxita adibidez.
Elkarrizketa hau, esan dudan lehen bezala, egin dut berri bat emateko nola zen bizitza zaharra eta jakiteko horaingo bizitza nahiko errazago dela eta horrez gain, aprobetxatzea zure momentua a tope zeren ezin dugu dembora berriro bueltatzea.
Nik Aingeru Asurmendi naiz eta espero dut elkarrizketa hau zuen gustukoa izatea.

Agur bero bat.                       Aingeru Asurmendi.